Mikrobiot ar bouzelloù
S01:E05

Mikrobiot ar bouzelloù

Episode description

Hiziv e vo beajet en hor c’horf evit dizoleiñ ur bed dianavezet: mikrobiot ar bouzelloù.

Graet e vo anaoudegezh gant an organismoù a vez kavet en hor bouzelloù, gwelet e vo da betra e servijont ha roet vo alioù evit ober war o zro!

Gwirioù, tonioù:

Download transcript (.srt)
0:10

Hiziv e vo komzet eus boudoù bev bihan-bihan met a-bouez ruz evidomp-ni :

0:14

bakteri mikrobiot ar bouzelloù.

0:21

Krogomp neuze gant ar bakteri.

0:23

M'ho peus selaouet ma c'hronikenn diwar-benn gwezenn ar vuhez

0:26

ho peus dalc'het soñj outo marteze.

0:29

Buan ha buan, ur vakterienn zo ur organeg ha n'eo ket ul loen nag ur plant.

0:34

Bihan-spontus eo, tro ur mikrometr.

0:38

Kemerit ur milimetrad. N'eo ket bras dija.

0:41

Rannit anezhañ etre mil, setu ment ur vakterienn.

0:47

Neuze n'int ket bras met stank ha kapapl int !

0:51

Kavet e vezont e pep lec'h war an Douar hag en ennomp ivez, en hor c'horf.

0:56

Tro-dro 40 000 a viliardoù a vakteri a zo war pe en hor c'horf.

1:01

An niver-se a zo tamm pe damm ar memes hini evel an niver a gelligoù denel,

1:06

pe niver a seluloù m'ho peus c'hoant.

1:08

Spontus eo!

1:19

Setu bremañ e ouzomp petra eo ar bakteri.

1:23

Ha petra eo ar mikrobiot neuze?

1:25

Ur mikrobiot, rak meur a hini a zo un tammig e pep lec'h,

1:29

a zo an holl vikro-organegoù a zo o vevañ en ul lec'h bennak.

1:33

Lakaomp, en hor c'horf !

1:36

Evit lavarout ar wirionez, estreget ar bakteri a zo en ur mikrobiot.

1:40

Kavet e vez mikro-organegoù all evel ar goell (a zo ur seurt tog-touseg),

1:45

ha mikro-organegoù all c'hoazh.

1:55

Mat-tre. Hag ar bouzelloù neuze ?

1:58

D'am soñj e ouzoc'h mui pe vui da betra e servij ar re-mañ.

2:01

E-barzh ar stomog pe ar sac'h-boued e vez lonket pedijeret ar boued a zo bet troc'het a-dammigoù.

2:08

Met ne vefe ket ken efedus ha se e-unan,

2:10

peogwir ne c'hell ket ar c'horf dijeriñ tout kement seurt boued a zo.

2:17

Dre ma 'z eo bihan-spontus an organegoù ez eus kalz anezho en hor bouzelloù.

2:23

Hag a-bep-seurt zo ouzhpenn ! Petra a dalv an dra-se ?

2:27

Feiz… Liesseurt eo stumm ar mikro-organegoù met dreist-holl eo liesseurt o fonksion, pe o c'hefridi.

2:34

Ne c'hell ket pep organeg ober pep tra evel-just,

2:37

met pa vezont lakaet asambles e c'hellont ober kalz muioc'h, pep hini gant e roll.

2:43

Ha setu-int neuze da reiñ an dorn deomp e meur a zoare.

2:53

Da gentañ penn : an dijeriñ.

2:55

Pa vez lakaet a-stroll an organegoù-se, int gouest da esmoriñ pe da lakaat e bruzhun

3:01

al lodennoù eus hor boued na vezent ket lonket ganeomp hon-unan,

3:05

evel ar gwiennoù boued, pe fibres alimentaires ma karit.

3:08

Ar pezh a vez roet deomp gant ar mikro-organegoù a zo tammoù boued aesoc'h da lonkañ,

3:14

hag ivez gaz, a teu da vezañ brammoù ha loufoù.

3:26

N'eo ket echu, rak kefridioù all a zo gant ar mikrobiot !

3:30

Reiñ a reont sikour deomp evit kreñvaat hor reizhiad immunekaat,

3:35

pe système immunitaire m'ho peus c'hoant.

3:37

Gourdonet e vez hor sistem gant ar mikro-organegoù en ur mod.

3:42

Dre-se int stag ouzh hor yec'hed.

3:49

Ha setu ken important eo hor mikrobiot m'eo liammet gant kleñvedoù pe kudennoù yec'hed.

3:55

Gallout a rer gwelout ar mikrobiot evel ur c'hempouez ekologel.

3:59

Da lavaret eo, eo pouezus kementad organeg-mañ-organeg.

4:04

Ma vez re stank un organeg bennak e cheñch emzalc'h ar mikrobiot a-bezh.

4:09

An efed kentañ a zo… kaout poan o tijeriñ.

4:12

Ar red-kof, ar foerell, alies.

4:20

Met gwashoc'h a zo c'hoazh.

4:22

Liammet kreñv eo hor bouzelloù gant hon empenn.

4:25

Dre un nervenn anvet le nerf vague e galleg da skouer,

4:29

met ivez dre ar gwad gant an hormonoù.

4:32

Ha diskouezet ez eus bet gant skiantourien ha skiantourezed

4:36

e vank un dornad mikro-organegoù e-barzh

4:38

mikrobiot an dud a zo tapet gant an diwaskadenn,

4:42

pe an dud tapet gant an "dépression".

4:53

Liammoù all a zo bet kavet etre stad mikrobiot ar bouzelloù

4:57

hag an aotegezh, l'autisme e galleg.

5:00

N'eo ket aes gouzout hag eñ eo al liamm ur gaoz pe un dilerc'h koulskoude,

5:05

met diskouez a ra eo ar c'hôf e-kreiz hor yec'hed.

5:19

Marteze ho peus c'hoant bremañ da c'houzout

5:21

penaos ober war-dro ho mikrobiot deoc'h-c'hwi !

5:25

Un nebeud traoù zo ezhomm da ziwall outo.

5:29

Kentañ tra, tremenit e-biou an antibiotikoù.

5:32

Re efedus int evit lazhañ ar bakteri, ar re jentil en o zouez.

5:37

Gwelloc'h eo o implijout ma n'eus diskoulm all ebet.

5:41

Da eil, klaskit debriñ predoù kempouez gant gwiennoù boued, fibres alimentaires,

5:47

a vez kavet da skouer e frouezh hag e legumaj.

5:50

Dre se e vo roet boued d'ho mikrobiot.

5:56

Hag evit echuiñ, moiaen zo da zebriñ mikroorganegoù krenn-ha-krak.

6:01

Kavet e vezont pe e pilulennoù e ti an apotiker, pe e meuzioù zo.

6:06

Meuzioù lakaet e go da skouer, evel ar c'haol-go pe ar choukroutenn,

6:11

ar yaourt, ha traoù all (kefir, kombucha, miso hag all hag all).

6:24

E berr gomzoù hon eus gwelet hiziv ez eus mikro-organegoù en ennomp, en hor bouzelloù : ar mikrobiot.

6:31

Important kenañ int evit dijeriñ hag evit hor yec'hed dre vras.

6:36

Lavaret em eus deoc'h int stank-mat.

6:38

Bez ez eus tost kement a vikro-organegoù evel ma'z eus kelligoù denel.

6:43

Ha neuze, dre se vefe diaes-diaes deomp, dibosubl zoken,

6:48

bevañ nemet gant kelligoù denel…

6:53

6:53